Centrum Onkologii w Bydgoszczy jako wiodący ośrodek w walce z rakiem nieustannie wdraża nowoczesne metody leczenia, by poprawiać jakość życia i rokowania pacjentów. Od 1 lipca 2024r. jesteśmy jednym z 5 ośrodków w województwie kujawsko-pomorskim, w którym kobiety z zaawansowanym, nawracającym rakiem szyjki macicy, dającym także przerzuty do innych narządów, mogą skorzystać z immunoterapii. To powszechnie stosowana na świecie metoda leczenia, która od kwietnia tego roku jest również refundowana w Polsce. Jej zastosowanie poprawia możliwości terapeutyczne pacjentek i wydłuża im życie, choć- jak podkreślają specjaliści-nie prowadzi do całkowitego wyleczenia.
Czym jest immunoterapia?
Immunoterapia to nowatorska metoda leczenia, która wykorzystuje naturalne mechanizmy odpornościowe organizmu człowieka do zwalczania nowotworów.
„Układ odpornościowy to armia żołnierzy, którzy stoją na straży naszego zdrowia. W momencie, gdy tworzą się np. komórki nowotworowe, to armia jest gotowa, by je zniszczyć. Ale rak to choroba inteligentna, próbuje wygrać stosując fortel - zaślepia układ odpornościowy, zakłada żołnierzom opaski na oczy, by nie mogli rozpoznać wroga i go zniszczyć”- wyjaśnia prof. Janusz Kowalewski, dyrektor Centrum Onkologii w Bydgoszczy. „Immunoterapia polega na podaniu leku, który oddziałuje na pewne punkty uchwytu własnych komórek, by one na nowo „przejrzały”, by prawidłowo rozpoznawały tkanki własne i obce. A więc nie niszczymy komórek nowotworowych, jak to się dzieje w tradycyjnej chemioterapii, tylko pozwalamy układowi odpornościowemu podjąć skuteczną walkę z nowotworem, który jest już w tym momencie rozpoznawany jako coś obcego, co powinno być własnymi siłami organizmu zniszczone.”
Nadzieja dla pacjentek z zaawansowanym rakiem szyjki macicy
Jak wskazują dotychczasowe badania, w przypadku raka szyjki macicy, immunoterapia jest skuteczną opcją terapeutyczną, szczególnie w zaawansowanych stadiach choroby. Daje nadzieję tym pacjentkom, które nie reagują na tradycyjne metody leczenia, takie jak chemioterapia czy radioterapia. Obecnie więc oprócz leczenia skojarzonego oraz terapii z zastosowaniem inhibitora angiogenezy (bewacyzumab), kobiety z zaawansowanym rakiem szyjki macicy mogą korzystać z immunoterapii z wykorzystaniem pembrolizumabu. Dzięki temu lekowi, który ma za zadanie uaktywnić układ odpornościowy pacjentki, jest szansa na przedłużenie jej życia o dodatkowy rok ( z 17 miesięcy do 29 miesięcy) i poprawę jego jakości.
Kwalifikacja do immunoterapii
Immunoterapia w leczeniu szyjki raka macicy jest zarezerwowana dla grupy pacjentek, u których ta choroba jest praktycznie nieuleczalna, które wcześniej nie były poddawane terapii systemowej z powodu bardzo zaawansowanego stadium choroby, lub u których choroba- mimo zastosowanego leczenia- nawraca- podkreśla dr Adrianna Makarewicz- konsultant wojewódzka w dziedzinie onkologii klinicznej.
Ta terapia pozwala nam przez pewien czas na kontrolę choroby, zmniejsza jej progresję i wydłuża przeżywalność pacjentek o ok. 12 miesięcy. Nie jest to jednak lek, który pozwoli na trwałe wyleczenie, ponieważ po jakimś czasie komórki nowotworowe stają się oporne na leczenie.
W Centrum Onkologii w Bydgoszczy jest obecnie kilka pacjentek, które są poddane immunoterapii z użyciem pembrolizumabu oraz chemioterapii. Są już jednak plany, by do tego leczenia włączyć wszystkie pacjentki spełniające kryteria kwalifikacji. Decyzję o włączeniu do leczenia podejmuje zespół specjalistów na podstawie szczegółowej analizy stanu zdrowia pacjentki oraz dotychczasowego leczenia. Sprawdzane są m.in. tzw. czynniki predykcyjne na poziomie komórkowym.
Immunoterapia w innych nowotworach
Oprócz raka szyjki macicy, immunoterapia jest stosowana w leczeniu wielu innych nowotworów, takich jak rak płuca, rak piersi, czerniak, rak nerki oraz nowotwory głowy i szyi.
Immunoterapia to teraźniejszość, leczenie które jest dedykowane w kilkunastu chorobach nowotworowych. W niektórych z nich przeżywalność pacjentów z zaawansowanym stadium choroby wzrosła o kilka lat. W przypadku czerniaka efekty są spektakularne – podkreśla dr Adrianna Makarewicz. Wcześniej pacjenci z zaawansowanym czerniakiem przeżywali średnio 18 miesięcy. Obecnie po zastosowaniu immunoterapii obserwujemy już 7- letnie przeżycie..
Ta terapia jednak nie wyleczy wszystkich, jest kierowana tylko dla dedykowanej grupy pacjentów. Nie mamy ciągle twardego czynnika predykcyjnego, który będzie wskazywał na to, że zastosowanie immunoterapii u danej pacjentki przyniesie korzyść kliniczną. Dzisiaj jeszcze za szybko powiedzieć, że to cudowny lek, który wyleczy wszystkich chorych na raka. Na pewno pozwala na kontrolę choroby i zwiększa czas przeżycia pacjentów.
Po pierwsze: profilaktyka !!!
Warto więc pamiętać, że nawet najnowocześniejsze stosowane na świecie metody leczenia zaawansowanego nowotworu złośliwego nie są w stanie doprowadzić do całkowitego jego wyleczenia. Dlatego nadal aktualne jest powiedzenie: lepiej zapobiegać niż leczyć.
Rak szyjki macicy jest tzw. nowotworem całkowicie „zapobiegalnym”, czyli możemy w bardzo prosty sposób zapobiec jego wystąpieniu poprzez szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego - HPV. To właśnie on, niemalże w 100% przypadków, jest przyczyną rozwoju tego nowotworu – przypomina prof. dr hab. Janusz Kowalewski. Trzeba podkreślić z całą mocą, ze w tej chwili w Polsce dostępne są bezpłatne szczepienia zarówno dla dziewcząt, jak i chłopców z rocznika 2010, 2011 i 2012. Gdybyśmy uzyskali w tej grupie tzw. odporność populacyjną czyli wyszczepienie rzędu 70-80%, moglibyśmy mówić wręcz o szalonym postępie w zwalczaniu tej choroby. Natomiast z danych statystycznych wynika, że na razie mamy wyszczepienie na poziomie 5%. Tymczasem zaszczepione dziewczęta nie będą chorowały w przyszłości na raka szyjki macicy a zaszczepieni chłopcy, gdy staną się mężczyznami, nie będą tego wirusa przenosić.
Onkolodzy zachęcają do szczepień także dorosłe osoby, które inicjację seksualną mają już dawno za sobą. Także w ich przypadku szczepienie zapobiega nie tylko rakowi szyjki macicy, ale także gardła, ust, sromu czy odbytu.
Oprócz szczepień niezwykle ważnym działaniem profilaktycznym jest badanie cytologiczne. Wczesne wykrycie raka szyjki macicy gwarantuje prawie stuprocentowe wyleczenie.
Natomiast późne wykrycie tego nowotworu, nawet z zastosowaniem w trakcie leczenia immunoterapii, daje obecnie przeżycie 5 letnie na poziomie 20%.
Nie zwlekaj, badaj się! Bądź świadoma i spokojna o swoje zdrowie.
Profilaktyka to nadal najlepszy sposób, by uniknąć raka. To pewność każdego dnia, że jesteś zdrowa i możesz cieszyć się życiem- mówią te Panie, które doświadczyły choroby onkologicznej. Niestety w Polsce z bezpłatnych badań cytologicznych w kierunku raka szyjki macicy korzysta tylko ok. 12 % kobiet w przedziale wiekowym 25-64 lat. Na mammografię natomiast zgłasza się niewiele ponad 30% pań w wieku 45-74 lat.
Dlatego zapraszamy WSZYSTKIE PANIE W WIEKU 25-64 LAT na badanie cytologiczne, które może być wykonane bezpłatnie raz na 3 lata oraz na badania mammograficzne dostępne - także bezpłatnie - raz na dwa lata dla kobiet w wieku 45-74 lat.
