6 grudnia specjaliści z Oddziału Klinicznego Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej, kierowanego przez dr. hab. Tomasza Nowikiewicza, prof. UMK, wraz z doświadczonymi chirurgami z Lublina, wykonali pierwszą w naszym szpitalu operację odroczonej rekonstrukcji piersi metodą DIEP. Był to jednocześnie pierwszy w Centrum Onkologii w Bydgoszczy zabieg chirurgiczny, podczas którego konieczne było wykonanie mikrozespoleń naczyniowych przy użyciu mikroskopu operacyjnego. Metoda DIEP to zaawansowana, mikrochirurgiczna technika odtwarzania wyniosłości piersi z wykorzystaniem tkanek własnych pacjentki.
Operację przeprowadził interdyscyplinarny zespół specjalistów: dr Ilya Dzierżyński oraz dr Piotr Gawlik z Lublina, a także dr Elżbieta Stasienko oraz dr hab. Tomasz Nowikiewicz, prof. UMK
z Centrum Onkologii w Bydgoszczy.
Pacjentką była ponad 50-letnia kobieta, która kilkanaście lat temu przeszła mastektomię z powodu raka piersi. Po latach podjęła decyzję o rekonstrukcji wyniosłości piersi, wybierając najbardziej zaawansowaną
i naturalną metodę odtwórczą.
Na czym polega rekonstrukcja piersi płatem DIEP?
Rekonstrukcja piersi metodą DIEP (Deep Inferior Epigastric Perforator) to tzw. rekonstrukcja autologiczna, czyli z wykorzystaniem własnych tkanek pacjentki. Zabieg polega na pobraniu wolnego (nieuszypułowanego) płata skórno-tłuszczowego z środkowej i dolnej części powłok brzucha, z zachowaniem mięśnia prostego brzucha, a następnie przeniesieniu go na klatkę piersiową.
Kluczowym etapem operacji jest mikrochirurgiczne zespolenie naczyń krwionośnych zaopatrujących wytworzony płat tkankowy z wybranymi naczyniami klatki piersiowej. Dzięki zastosowaniu mikroskopu operacyjnego możliwe jest precyzyjne połączenie naczyń o średnicy zaledwie 1–2 mm, co przywraca pełne ukrwienie przeszczepionego płata i umożliwia odbudowę naturalnej wyniosłości piersi.
Jest to jedna z najbardziej zaawansowanych technik rekonstrukcyjnych i obecnie uznawana za „złoty standard” w autologicznej rekonstrukcji piersi.
Jak przebiega zabieg metodą DIEP?
Operacja trwa około 7–8 godzin i składa się z kilku kluczowych etapów:
- Pobranie płata – zespół chirurgów pobiera skórę i tkankę tłuszczową z powłok brzucha, precyzyjnie preparując naczynia perforujące (DIEP – szypułę naczyniową wytwarzanego płata).
- Przygotowanie miejsca biorczego – drugi zespół przygotowuje lożę po mastektomii, odsłaniając wybrane naczynia klatki piersiowej.
- Zespolenie mikrochirurgiczne – pod mikroskopem chirurgicznym naczynia przeszczepianego płata łączone są z naczyniami klatki piersiowej.
- Modelowanie piersi – z przeszczepionej tkanki formuje się naturalny kształt piersi.
- Rekonstrukcja brzucha – zamknięcie ubytku w powłokach brzucha daje efekt zbliżony do plastyki brzucha.
- Odtworzenie brodawki – w kolejnym etapie możliwa jest rekonstrukcja brodawki i otoczki.
Dla kogo przeznaczona jest ta metoda?
Rekonstrukcja piersi metodą DIEP jest szczególnie polecana:
- kobietom po przebytej w przeszłości mastektomii z powodu raka piersi,
- pacjentkom po radioterapii, u których metody implantologiczne wiążą się z większym ryzykiem powikłań,
- kobietom z mutacjami genów BRCA1 i BRCA2, które decydują się na profilaktyczną mastektomię,
- pacjentkom, które nie chcą lub nie mogą mieć wszczepionych implantów i zależy im na najbardziej naturalnym efekcie.
Metoda ta jest również coraz częściej planowana jako rekonstrukcja natychmiastowa, wykonywana w tym samym czasie co mastektomia.
Najważniejsze zalety rekonstrukcji płatem DIEP
Zabieg niesie ze sobą wiele korzyści:
- naturalny wygląd i konsystencja piersi, które starzeją się wraz z ciałem,
- brak konieczności zastosowania implantów i związanych z nimi powikłań,
- bardzo dobre efekty estetyczne nawet po wcześniejszej radioterapii,
- jednoczesna poprawa konturu brzucha (efekt zbliżony do abdominoplastyki).
Kierunek na przyszłość – więcej kobiet z dostępem do nowoczesnej rekonstrukcji
Wykonana 6 grudnia operacja była pierwszym tego typu zabiegiem operacyjnym w naszym szpitalu i stanowi ważny krok w rozwoju nowoczesnej chirurgii rekonstrukcyjnej w Centrum Onkologii. Celem zespołu jest to, aby coraz więcej kobiet mogło skorzystać z rekonstrukcji już w momencie usunięcia piersi, a nie – jak często bywało dotychczas – dopiero po latach.
„Jesteśmy zdecydowanie najczęściej wybieranym w kraju przez chore z nowo rozpoznanym rakiem gruczołu piersiowego ośrodkiem leczenia chirurgicznego tej choroby. W tym roku taką decyzję podjęło już prawie 1500 pacjentek, a przecież do Nowego Roku pozostało jeszcze kilka tygodni. To wyraz ogromnego zaufania, jakim obdarzają nas chirurgów kolejne rzesze chorych oczekujących szybkiej i skutecznej pomocy. Dzięki zaplanowanym przez Zarząd Centrum Onkologii w Bydgoszczy nowym zakupom sprzętowym (to m.in. mikroskop operacyjny), możemy wyjść naprzeciw kolejnym oczekiwaniom pacjentek i dołączyć do ekskluzywnego grona ośrodków leczenia raka piersi, oferujących dostęp do najnowocześniejszych technik chirurgii odtwórczej – rekonstrukcji wyniosłości piersi z wykorzystaniem zespoleń mikronaczyniowych”
- wyjaśnia dr hab. Tomasz Nowikiewicz, prof. UMK, koordynator Oddziału Klinicznego Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej oraz wojewódzki konsultant w dziedzinie chirurgii onkologicznej.
Sukces projektu „JESTEM nadal tą samą KOBIETĄ – ja po mastektomii”
Rozwój chirurgii rekonstrukcyjnej w Centrum Onkologii w Bydgoszczy, wykorzystującej techniki mikrozespoleń naczyniowych oraz metodę DIEP, jest częścią szeroko zakrojonych działań wspierających pacjentki
po leczeniu raka piersi. Oddział Kliniczny Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii zdobył VI nagrodę w Konkursie „ZDROWA PRZYSZŁOŚĆ – INSPIRACJE” EDYCJA 2025 za projekt: „JESTEM nadal tą samą KOBIETĄ – ja po mastektomii.
Program ten stanowi odpowiedź na realną potrzebę tysięcy kobiet w Polsce, które każdego roku stają przed koniecznością poddania się mastektomii. Mimo ogromnego postępu w diagnostyce i leczeniu, amputacja piersi nadal jest niezbędnym elementem terapii u znacznego odsetka chorych.
Ideą zespołu, który odbierał nagrodę (prof. dr hab. n. med. Janusz Kowalewski – dyrektor Centrum Onkologii, dr hab. n. med. Tomasz Nowikiewicz, prof. UMK – koordynator oddziału, szef projektu, dr n. med. Marta Drzewiecka-Kłysz – chirurg, członek zespołu) jest zmiana jakości życia kobiet wymagających mastektomii poprzez aktywną promocję możliwości natychmiastowej rekonstrukcji piersi – wykonywanej w tym samym czasie co usunięcie gruczołu, w ramach świadczeń całkowicie finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Specjaliści naszego szpitala konsekwentnie dążą do tego, by rekonstrukcja wyniosłości piersi była traktowana jako integralna część leczenia raka piersi, a nie zabieg dodatkowy.
Podsumowanie
Połączenie nowoczesnej mikrochirurgii (takiej jak rekonstrukcja metodą DIEP) z systemowymi działaniami organizacyjnymi i edukacyjnymi sprawia, że coraz więcej pacjentek w naszym ośrodku otrzymuje nie tylko skuteczne leczenie onkologiczne, ale również realną szansę na zachowanie jakości życia, poczucia kobiecości i sprawczości.
Nowoczesna onkologia to nie tylko walka z chorobą, ale również troska o człowieka.
Autor: Małgorzata Rogatty
