„To może są tylko marzenia albo fantazje… ale mam nadzieję, że wspólnie uda nam się je zrealizować” – takimi słowami prof. Marek Harat, wybitny neurochirurg, konsultant kliniczny w Zakładzie Neuroonkologii i Radiochirurgii w Centrum Onkologii w Bydgoszczy, rozpoczął spotkanie założycielskie Polskiego Towarzystwa Neuroonkologii, które odbyło się 29 maja 2025 r. To inicjatywa, która powstała
z potrzeby zintegrowania środowisk klinicznych i naukowych zajmujących się nowotworami ośrodkowego układu nerwowego i może wyznaczyć nowy rozdział w polskiej neuroonkologii.
W spotkaniu udział wzięli klinicyści i naukowcy z Centrum Onkologii w Bydgoszczy oraz z ośrodków z bogatym doświadczeniem w tej tematyce z całej Polski, m.in.:
- prof. Marek Harat,
- prof. Bożena Kamińska-Kaczmarek,
- prof. Maciej Harat,
- prof. Katarzyna Rolle,
- prof. Łukasz Szylberg,
- dr Michał Marjański,
- dr Maciej Blok,
- dr Magdalena Adamczak-Sobczak,
- prof. Jacek Furtak,
- prof. Przemysław Kunert,
- prof. Radosław Rola,
- prof. Barbara Bojko,
- prof. Marcin Skrzypski,
- dr Adrianna Makarewicz,
- dr Szymon Hoppe.
Prof. Marek Harat, inicjator i gospodarz wydarzenia, od początku podkreślał wyjątkowy charakter tego przedsięwzięcia:
„Towarzystwo ma być przestrzenią, w której naukowcy z laboratoriów – biolodzy molekularni, immunolodzy, genetycy – będą mogli prezentować swoje pomysły i konfrontować je z rzeczywistością kliniczną.
Z drugiej strony – klinicyści będą mieli dostęp do najnowszych koncepcji badawczych, które mogą przełożyć się na skuteczniejsze leczenie pacjentów.”
Towarzystwo powoływane jest również z inicjatywy jego syna, dr hab. Macieja Harata, prof. PBŚ, Koordynatora Zakładu i Oddziału Klinicznego Radioterapii oraz Zakładu Neuroonkologii i Radiochirurgii, który pełni rolę sekretarza nowej organizacji. Dr hab. Maciej Harat zwraca uwagę na unikalny potencjał współpracy międzypokoleniowej i multidyscyplinarnej:
„Nasza siła tkwi w połączeniu doświadczenia z nowoczesnością. Młode pokolenie lekarzy i naukowców, które ma dostęp do najnowszych technologii i badań, musi łączyć siły z seniorami, którzy mają ogromną wiedzę kliniczną i praktykę. Tylko wtedy neuroonkologia w Polsce może się dynamicznie rozwijać.”
Polskie Towarzystwo Neuroonkologii – zrodzone w Bydgoszczy, tworzone dla całej Polski
Idea powstania Polskiego Towarzystwa Neuroonkologii zrodziła się w Bydgoszczy, w głowach naukowców i lekarzy pracujących lub związanych z Centrum Onkologii oraz entuzjastów interdyscyplinarnej współpracy. Pomysł, który dojrzewał od kilku lat, znalazł swoje formalne odbicie w postaci Towarzystwa, które ma mieć charakter nie tylko ogólnopolski, ale i międzynarodowy.
„Nie chcemy być kolejnym towarzystwem neurochirurgicznym ani onkologicznym. Chcemy być wspólną platformą – miejscem spotkania specjalistów z różnych dziedzin, którzy realnie chcą coś zmienić w leczeniu pacjentów z guzami mózgu” - podkreślał prof. Marek Harat.
Interdyscyplinarna współpraca i jasna wizja
Nowo powołane Towarzystwo będzie skupiać m.in. neurochirurgów, onkologów, biologów molekularnych, radioterapeutów, patologów, diagnostów, a także specjalistów od technologii obrazowania i terapii celowanych.
„Musimy wyjść poza własne bańki. Neurochirurg nie rozwiąże problemu glejaka sam – potrzebujemy biologów, potrzebujemy ludzi, którzy rozumieją immunologię guza. I potrzebujemy forum, gdzie będziemy mogli to razem zaplanować” – mówił prof. Harat.
Dr hab. Maciej Harat zwraca uwagę także na znaczenie współpracy z ośrodkami zagranicznymi:
„Polskie środowisko neuroonkologiczne ma ogromny potencjał, ale żeby go w pełni wykorzystać, musimy nawiązać trwałe relacje z międzynarodowymi liderami. W ten sposób nasi pacjenci będą mieli dostęp do najnowszych terapii i badań klinicznych.”
W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele ośrodków z całej Polski – m.in. z Gliwic, Gdańska, Poznania i Warszawy. Swoje poparcie zadeklarowali również wybitni przedstawiciele środowiska międzynarodowego,
w tym prof. Maciej Mrugała z Mayo Neurooncology Clinic, prof. Waldemara Priebe, który jest naukowcem w MD Anderson Cancer Center i Wydziale Terapii Eksperymentalnych Uniwersytetu Teksańskiego oraz profesor dr hab. n. med. Paweł Kaliński – specjalista immunolog pracujący w Roswell Park.
„To on [prof. Mrugała] mówił: ‘Zróbcie to, to jest potrzebne. Będę was wspierał’ – i te słowa dały mi przekonanie, że warto się za to zabrać” – wspomina prof. Marek Harat.
Struktura i władze Towarzystwa
Zgodnie z przyjętym projektem, prezes Towarzystwa będzie wybierany na dwuletnią kadencję, bez możliwości reelekcji, co ma zapewnić świeżość idei i dynamiczną rotację środowisk. Funkcję wiceprezesa zawsze pełnić będzie polski naukowiec pracujący za granicą, jako gwarant międzynarodowej współpracy. Zarząd będzie stały, by zapewnić ciągłość merytoryczną.
Wsparcie młodych i wpływ na politykę zdrowotną
Jednym z ważnych celów Towarzystwa będzie wspieranie młodych naukowców i lekarzy – m.in. poprzez ułatwienie im dostępu do staży zagranicznych, współpracy międzynarodowej i kontaktu z mentorami. Planowane są również działania na rzecz włączenia Towarzystwa w opiniowanie i rekomendowanie terapii oraz procedur diagnostycznych.
„Gdyby istniało takie towarzystwo, moglibyśmy wspólnie wystąpić o refundację terapii z wykorzystaniem zmiennego pola elektrycznego. Dziś jesteśmy rozproszeni, a to nas osłabia” – mówił prof. Marek Harat.
Wśród kluczowych celów Polskiego Towarzystwa Neuroonkologii znalazły się:
- organizacja corocznych zjazdów naukowych,
- rekomendowanie projektów badawczych do polskich instytucji grantowych (NCN, NCBR, ABM),
- wspieranie młodych naukowców w nawiązywaniu kontaktów międzynarodowych,
- opracowywanie eksperckich rekomendacji terapeutycznych,
- działanie na rzecz dostępności nowoczesnych terapii.
„Mamy potencjał, mamy wiedzę, mamy zaangażowanie. Brakuje nam tylko wspólnego języka – i właśnie to Towarzystwo ma być tym językiem.”
Pierwszy zjazd – już w styczniu 2026
Pierwszy, inauguracyjny zjazd Polskiego Towarzystwa Neuroonkologii odbędzie się w dniach 9–10 stycznia 2026 roku – również w Bydgoszczy. Zgodnie z zapowiedziami, zjazd będzie miał charakter
programowo-warsztatowy i obejmie m.in.:
- Sesje tematyczne poświęcone m.in.: glejakom, przerzutom do mózgu, nowym biomarkerom, nowotworom wieku dziecięcego oraz jakości życia pacjentów,
- Warsztaty dotyczące wspólnych projektów badawczych i współpracy wieloośrodkowej,
- Mapowanie zasobów naukowych i klinicznych w kraju oraz wśród Polaków pracujących za granicą.
„Chcemy wiedzieć, kto co bada, kim są nasi żołnierze – bo tylko wtedy możemy działać jako zespół” – podkreślają organizatorzy.
Nowy głos w polskiej neuroonkologii
Utworzenie PTNO to przełomowy moment dla środowiska neuroonkologicznego w Polsce. Towarzystwo ma szansę stać się rzeczywistym głosem ekspertów – merytorycznym, niezależnym i zaangażowanym.
To także narzędzie, które może wpłynąć na decyzje systemowe i ułatwić dostęp do nowoczesnych terapii pacjentom w całej Polsce. Polskie Towarzystwo Neuroonkologii zostanie zarejestrowane w Centrum Onkologii w Bydgoszczy.
