W dniach 11–12 kwietnia 2025 r. w Bydgoszczy odbywa się III Kujawsko-Pomorska Interdyscyplinarna Konferencja Onkologiczna „Rak Płuca”, organizowana przez specjalistów z Centrum Onkologii
oraz Lung Cancer Unit. Wydarzenie po raz kolejny gromadzi lekarzy onkologów, pulmonologów oraz lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej z całego województwa kujawsko-pomorskiego. Spotkanie to ma służyć nie tylko wymianie wiedzy i doświadczeń, ale również zacieśnieniu współpracy w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej, której efektywność zależy w dużej mierze od sprawnej komunikacji i kompetencji specjalistów pierwszego kontaktu.
Rak płuca – wciąż najgroźniejszy nowotwór
Statystyki są alarmujące – każdego roku w Polsce około 20 tysięcy osób słyszy diagnozę: rak płuca. Niemal tyle samo umiera. U mężczyzn jest to drugi pod względem zachorowalności nowotwór (po raku prostaty), ale już pierwszy pod względem liczby zgonów, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn.
– To nowotwór bardzo podstępny. Rozwija się skrycie i długo nie daje żadnych objawów – mówi dr Maciej Dancewicz, torakochirurg, współorganizator konferencji. – Objawy pojawiają się zwykle dopiero wtedy,
gdy guz zaczyna naciekać lub daje przerzuty. Dlatego chorobę diagnozuje się często w zaawansowanym stadium. Z 20 tysięcy chorych jedynie ok. 4 tys. można zakwalifikować do radykalnej operacji. A to za mało
– dodaje.
Znaczenie wczesnej diagnostyki i badań przesiewowych
W walce z rakiem płuca najważniejsza jest profilaktyka i szybka diagnostyka. Przełomowym narzędziem okazuje się tu niskodawkowa tomografia komputerowa (NDTK), stosowana w badaniach przesiewowych.
– W latach 2021–2023 przebadaliśmy 4 tysiące pacjentów z naszego regionu. U ponad 30 z nich wykryliśmy nowotwór we wczesnym stadium, co dało im realną szansę na wyleczenie – podkreśla dr Dancewicz.
– Program był finansowany przez Urząd Marszałkowski. Teraz czekamy na jego kontynuację – dodaje.
Lung Cancer Unit – wzorcowy model leczenia kompleksowego
Centrum Onkologii w Bydgoszczy jest pierwszym w Polsce ( obecnie jednym z dwóch) certyfikowanym przez zagraniczny ośrodek Lung Cancer Unit. To ośrodek, w którym wszystkie etapy diagnostyki i leczenia odbywają się w jednym miejscu, z udziałem specjalistów różnych dziedzin – torakochirurgów, onkologów, radioterapeutów, patomorfologów, diagnostów i psychoonkologów.
– Kluczowe jest interdyscyplinarne konsylium, podczas którego obecny jest pacjent i cały zespół specjalistów. Dyskutujemy, spieramy się, ale wspólnie ustalamy najlepszy plan leczenia – mówi dr Dancewicz.
– To, co w wielu miejscach jest fikcją, u nas działa naprawdę. Dzięki temu pacjenci mają dostęp do nowoczesnych terapii w możliwie najkrótszym czasie.
Postęp technologiczny i robotyka
W Centrum Onkologii w Bydgoszczy ponad 80% operacji raka płuca wykonywanych jest technikami małoinwazyjnymi, z czego już 25% – z użyciem robota chirurgicznego.
– Robotyka to prawdziwy przełom – mówi dr Dancewicz. – Dla pacjenta oznacza mniejsze cięcie, krótszy pobyt w szpitalu, mniej bólu, szybszy powrót do zdrowia. Dla chirurga – większą precyzję, lepszy dostęp
do trudno dostępnych miejsc i dokładniejsze pobranie węzłów chłonnych. To onkologiczna jakość, która daje pacjentowi szansę na skuteczniejsze leczenie i mniejsze ryzyko nawrotu choroby.
Rola lekarzy POZ i współpraca w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej
Jednym z kluczowych celów konferencji jest edukacja lekarzy rodzinnych i pulmonologów, których rola w wczesnym wykrywaniu raka płuca jest nie do przecenienia.
– Lekarze POZ są naszymi pierwszymi sojusznikami – mówi dr Dancewicz. – Ale muszą wiedzieć, jak wygląda podejrzana zmiana w płucach, które przypadki wymagają natychmiastowej diagnostyki, a które mogą być obserwowane. Dlatego szkolimy, pokazujemy, zapraszamy do współpracy. Niestety wciąż zdarza się, że kierowani są do nas pacjenci z błahymi dolegliwościami lub niewłaściwie wystawioną kartą onkologiczną. To marnotrawi czas i zasoby.
Podczas konferencji zaplanowano symulację interdyscyplinarnego konsylium, która ma pokazać, jak powinien wyglądać prawidłowy proces kwalifikacji do leczenia. Będzie to też okazja do zaprezentowania możliwości Centrum Onkologii oraz ważnych elementów współpracy między szpitalami zakwalifikowanymi w Krajowej Sieci Onkologicznej jako SOLO I, II i III.
Nowoczesne leczenie, nowe nadzieje
Postęp w leczeniu raka płuca jest ogromny. Dzięki terapiom celowanym, immunoterapii, zaawansowanej diagnostyce molekularnej i obrazowej, coraz więcej pacjentów może liczyć na dłuższe życie, a nawet całkowite wyleczenie.
– Rak płuca dla części pacjentów stał się chorobą przewlekłą – podkreśla dr Dancewicz. – Nowoczesne terapie są celowane, mniej obciążające organizm, skuteczniejsze. Genetyka i immunoterapia to przyszłość.
Już teraz niektórych pacjentów leczymy immunoterapią jeszcze przed operacją, co znacznie zmniejsza ryzyko przerzutów. To ogromna nadzieja. Dlatego też temu tematowi poświęcą dużo uwagi nasi onkolodzy, m.in.:
dr Adriann Makarewicz, konsultant wojewódzki ds. onkologii, dr Krzysztof Koper czy prof. Małgorzata Lewandowska.
Wspólna odpowiedzialność
Rak płuca to nie tylko wyzwanie medyczne, ale i organizacyjne. Wymaga zaangażowania wielu środowisk – od lekarzy POZ, przez diagnostów, chirurgów, aż po rehabilitantów i psychoonkologów.
– Chcemy, żeby konferencja była impulsem do jeszcze lepszej współpracy. Tylko wspólnie możemy coś zmienić. Tylko razem możemy uratować więcej pacjentów – podsumowuje dr Maciej Dancewicz zachęcając lekarzy do udziału w konferencji.
